Witaj w krótkim przewodniku po Zasadzie Gervaisa, nietypowej i nieco cynicznej teorii zarządzania i zachowań organizacyjnych.
Nazwa “Zasada Gervaisa” pochodzi od Ricky’ego Gervaisa, brytyjskiego komika i współtwórcy serialu “The Office”. Teoria została nazwana na jego cześć, ponieważ analizuje dynamikę i zachowania w biurowym środowisku pracy, wykorzystując jako przykład postacie i sytuacje z tego serialu. Serial, znany z ostrego humoru i satyrycznego spojrzenia na życie biurowe, posłużył jako inspiracja do stworzenia tej teorii, która podchodzi do kwestii zarządzania i organizacji pracy w sposób niekonwencjonalny i często cyniczny.
Ta teoria dzieli pracowników na trzy wyraźne warstwy: Sociopaths (Socjopaci), Clueless (Bezradni) i Losers (Przegrani), z których każda odgrywa unikalną rolę w ekosystemie korporacyjnym.
1. Sociopaths (Socjopaci)
To strategiczni myśliciele i manipulatorzy na szczycie. Rozumieją wady systemu i wykorzystują tę wiedzę na swoją korzyść. Na przykład, socjopata może podstępem dostać się na stanowisko kierownicze, może podejmować trudne decyzje, takie jak zwolnienia, bez obciążenia emocjonalnego lub subtelnie nastawiać członków zespołu przeciwko sobie, aby utrzymać kontrolę.
2. Clueless (Bezradni)
Do tej kategorii często zalicza się średnie kierownictwo. Zazwyczaj są oni oderwani od szerszych wyzwań firmy i nadmiernie lojalni wobec organizacji. Bezradny menedżer może być widziany, jak bezustannie pracuje po godzinach nad projektem o małym wpływie, lub ślepo wykonuje dyrektywy wyższego kierownictwa bez kwestionowania ich ważności.
3. Losers (Przegrani)
Termin ten nie jest tak negatywny, jak brzmi. Odnosi się do większości siły roboczej, która ponad większe ambicje stawia stabilność wynagrodzenia. Przegrani nie są przegranymi społecznymi rozumianymi jako przeciwieństwo fajnych ludzi, ale osobami, które zawarły (świadomie lub nie) niekorzystne umowy ekonomiczne - rezygnując z maksymalizacji przychodów dla większego spokoju, luzu, braku stresu itd…. lub z braku wiary w swoje możliwości. Są to typowi pracownicy od 9 do 17, wykonujący istotne zadania, ale często niedoceniani. Na przykład Przegrany może być kimś, kto jest zadowolony ze swojej rutynowej pracy i nie szuka awansu, często samorealizujący się w hobby poza pracą.
Dynamika
W tej teorii, Socjopaci manewrują Bezradnymi, awansując ich do średniego kierownictwa, po to aby działali jako bufor między nimi a Przegranymi. Ta konfiguracja utrzymuje stabilność organizacji, jednocześnie maskując jej wyzyskową naturę.
Cykl Życia Organizacji według Zasady Gervaisa
Socjopaci często inicjują tworzenie organizacji (1) - to niewątpliwie pozytywny aspekt tej grupy. Ich celem jest wykorzystanie okazji biznesowej, a do tego potrzebują grupy Przegranych do wykonania podstawowej pracy (2). W początkowej fazie, gdy firma się rozwija, Socjopaci przyciągają Przegranych obietnicą stabilności zatrudnienia.
Gdy organizacja osiągnie pewną wielkość, pojawia się potrzeba warstwy Bezradnych, aby zarządzać rosnącą liczbą Przegranych i zapewnić kontrolowaną ekspansję (3). Bezradni są często promowani spośród Przegranych, którzy nadmiernie starają się w swojej pracy, nie zdając sobie sprawy z ich rzeczywistej roli w firmie.
W końcowej fazie życia firmy, gdy zyski maleją, Socjopaci i Przegrani zaczynają opuszczać statek (4). Socjopaci wycofują się z firmy, przechodząc do nowych przedsięwzięć lub wykorzystując swoje zasoby w inny sposób, podczas gdy Przegrani szukają nowej stabilności gdzie indziej. Bezradni często pozostają do końca, nie zdając sobie sprawy z upadku firmy, aż do momentu, gdy jest już za późno na zmiany (nadmierna, niezdrowa lojalność).
Kontrasty z innymi zasadami
Zasada Gervaisa różni się od Zasady Petera (ludzie awansują do poziomu swojej niekompetencji) i Zasady Dilberta (najmniej kompetentni są przenoszeni do zarządzania). Sugeruje, że osoby przesadnie wydajne wśród Przegranych są awansowane na Bezradnych, podczas gdy osoby z potencjałem, ale nieprzesadnie wydajne, są przygotowywane na Socjopatów.
Przykłady w akcji
- Socjopata może zlecić kluczowe zadania Bezradnemu menedżerowi, wiedząc, że to on poniesie konsekwencje, jeśli coś pójdzie nie tak.
- Bezradny przełożony może z entuzjazmem prowadzić skazany na porażkę projekt, nieświadomy jego bezsensowności.
- Przegrany może cicho wykonywać świetną pracę bez żadnej chęci awansu, woląc przewidywalność swojej obecnej roli.
Ta teoria, choć nieco ponura, oferuje sposób widzenia dynamiki biurowej wykraczający poza konwencjonalne teorie zarządzania. Jest przypomnieniem, że własne interesy i strategiczne myślenie często leżą u podstaw korporacyjnego sukcesu w niedoskonałym systemie.
Artykuł powstał w oparciu o spostrzeżenia Venkatesha Rao opisane na jego blogu The Gervais Principle, Or The Office According to “The Office”.
